MKA

Kaakfracturen

Een breuk (fractuur) in de kaak ontstaat door inwerkend geweld. Dit kan een ongeval zijn, bijvoorbeeld een auto-ongeval, een val met de fiets, door mishandeling of een trap, of een kopstoot bij voetbal enz.

Een kaakfractuur kan voorkomen in het kaakbot van de onder- of bovenkaak en in de aangezichtsbeenderen, zoals het jukbeen, al of niet in combinatie. Door een breuk in de kaak is de functie meestal verstoord, hetgeen zich kan uiten in een gestoorde beet (occlusie). De tanden en kiezen passen dan niet meer goed op elkaar. Verdere kenmerken zijn pijn, zwelling, bloeding en gevoelsstoornissen in het gelaat. Bij fracturen van de oogkas kan ook dubbelzien optreden.

Onderkaaksfracturen
In de onderkaak wordt onderscheid gemaakt tussen de fracturen thv het kaakkopje, de kaakhoek en in het vlakke deel van de onderkaak. Bij een fractuur van het kaakkopje is meestal sprake van een pijnlijke zwelling voor het oor, een gestoorde beet, en de onderkaak zakt weg naar de zieke zijde.
Onderkaaksfracturen
Bij een dubbelzijdige fractuur van het kaakkopje kan de onderkaak naar achteren zakken.
Bij een fractuur in het vlakke deel van de onderkaak is meestal sprake van een sterke verstoring van de beet. De behandeling kan bestaan uit het aanbrengen van spalken of schroeven, zodat de kaken op elkaar vast gezet kunnen worden, en fixatie met elastieken of staaldraad in de juiste beet.
In veel gevallen wordt gebruikt gemaakt van stalen plaatjes om de breuk te stabiliseren.
Bovenkaaksfracturen

Fracturen in de bovenkaak komen minder vaak voor dan fracturen in de onderkaak. De bovenkaak kan geheel los liggen en is duidelijk mobiel als er aan de kaak getrokken wordt. Ook kan er sprake zijn van een gedeeltelijke breuk, al of niet in combinatie met een jukbeenfractuur.

De bovenkaaksfracturen worden ingedeeld volgens Le Fort I,II,III. Bij de hoge fracturen is ook de neus gebroken. Kenmerken van deze fractuur: gestoorde beet, forse zwelling van het gezicht, brilhematoom, bloedneus.

De behandeling bestaat uit het vastzetten van de bovenkaak met stalen plaatjes of ophangdraden, nadat eerst de goede beet is bepaald. Soms is nabehandeling met elastieken tussen boven-en onderkaak nodig. Na 3-4 weken is de fractuur meestal stabiel.

Jukbeenfracturen (Oogkasfractuur)

Deze fracturen ontstaan meestal door van opzij inwerkend geweld. In een aantal gevallen wordt de fractuur niet herkend (blauw oog).

Kenmerken van deze fractuur kunnen zijn: blauw oog, forse zwelling rondom het oog, afvlakking van de wangkoon (alleen te zien als de zwelling is afgenomen). bij aftasten onregelmatige randen van de oogkas,bloedneus, verminderd gevoel in de aangedane gezichtshelft, beperkte mondopening, dubbelzien, beperkte oogbeweging. Behandeling bestaat uit terugplaatsen van de fractuur en zonodig fixatie met een stalen plaatje. Bij fracturen in de oogbodem wordt het defect bedekt met een plaatje.

Behandeling
De fractuurbehandelingen vinden als regel onder narcose plaats. Gedurende de helingsperiode, die ongeveer 6 weken bedraagt, mag alleen vloeibaar eten worden ingenomen om de breuk zoveel mogelijk rust te geven.

Bij een jukbeenfractuur moet het aangedane lichaamsdeel ontzien worden (niet gaan liggen op het aangedane gedeelte) en contactsporten dienen vermeden te worden. Wel kan normaal voedsel worden ingenomen.